Contents
1. Khái niệm
Nhồi máu cơ tim là thuật ngữ dùng để chỉ cho tình trạng bị nghẽn đột ngột mạch vành. Trong y khoa gọi là ” tắc mạch vành” có thể dẫn đến tử vong. Tử vong có thể xảy ra khi sự tắc nghẽn gây ra rối loạn nhịp tim hoặc tổn thương cơ tim lan rộng. Trong cả 2 trường hợp này thì cơ tim đều không còn đủ khả năng bơm máu cung cấp oxy cho não và những cơ quan khác.
Đa số trường hợp nhồi máu cơ tim xảy ra ở người có tình trạng bệnh lý mạch vành (xơ vữa mạch vành).
2. Nguyên nhân của nhồi máu cơ tim là gì?
Hiện tượng vỡ mảng xơ vữa trong mạch vành là đầu tiên gây nhồi máu cơ tim. Khi mảng xơ vữa vỡ ra, cục máu đông hình thành trong động mạch ở vùng mảng xơ vữa bị vỡ chảy máu thường kèm theo với vỡ mảng xơ vữa. Cục máu đông làm tắc động mạch vành và giảm tốc độ máu đến tim. Hậu quả của những biến cố xơ vữa mạch vành là vấn đề cơ bản của trên 75% người bị nhồi máu cơ tim.
Nếu một người còn sống sau nhồi máu cơ tim, cơ tim có thể trở lại bình thường hoặc trở thành vùng cơ chết. Số lượng và sự khỏe mạnh của phần cơ tim còn lại quyết định chất lượng cuộc sống cũng như kéo dài tuổi thọ của bệnh nhân sau nhồi máu cơ tim. Nhồi máu cơ tim cũng gây ngắt quãng dòng điện tim bình thường dẫn đến rối loạn nhịp. Nhồi máu cơ tim cũng làm yếu đi lực bơm của tim gây ra khó thở do suy tim. Mỗi biến chứng của cơ tim này có thể xảy ra ở bất kỳ lúc nào trong quá trình hồi phục tạo vết sẹo cơ tim.Người bệnh mạch vành có thể có hơn một lần nhồi máu cơ tim.
Nguyên nhân gây bệnh nhồi máu cơ tim là do cơ thể bị suy nhược, biểu hiện ở dương suy, khí suy, âm suy; thực chất chủ yếu là tụ khí, tụ máu, tắc đờm do suy nhược dẫn đến:
– Bệnh ủ lâu ngày làm cơ thể suy nhược
Tắc nghẽn cơ tim phát sinh nhiều ở người trung niên và người già, tuổi đã qua 50, cơ thể suy yếu, mệt mỏi kéo dài. Ngoài ra, nếu bị mắc các bệnh như tim đập nhanh, thở dốc kéo dài sẽ liên quan đến tim, thận. Dương khí, âm huyết không đủ dẫn đến nhồi máu cơ tim.
– Ăn uống thất thường
Ăn uống quá nhiều mỡ, đồ ngọt hoặc uống quá nhiều bia rượu, dạ dày bị tổn thương, sự vận động bị hạn chế, dễ tích tụ thành đờm, đờm đục ngưng trệ, tắc khí, máu tụ mà gây ra tim mạch bị tắc, ngực đau mỏi, tê bại.
– Lo nghĩ quá nhiều
Luôn phải suy nghĩ mà ít vận động làm cho khí không thông, phổi không phát triển được, dễ thành bệnh đờm ngưng tụ, máu cũng ngưng trệ không thông; hoặc suy nghĩ nhiều làm tổn thương đến gan, sinh ra đàm, bị ngưng tắc hoành cách mô phổi, huyết mạch vận hành không thông, rồi kết đặc lại, gây tắc phát sinh đau đớn.
Trên cơ sở bệnh lý trên, hoặc do tâm lý bất ổn, u sầu buồn bực, hoặc do ăn quá no, dạ dày bị tổn thương, hoặc do bị cảm lạnh, tim mạch bị ngưng tụ, tắc nghẽn hoặc do làm việc nặng, người đã yếu lại càng yếu…, có thể dẫn đến khí bị đảo lộn, đờm ngưng tụ, tắc khí… là nguyên nhân gây đau quặn thắt, đau tim sẽ phát tác trong thời gian dài và có thể làm tổn thương ngũ tạng.
3. Cơ chế phát bệnh
Nhồi máu cơ tim là tình trạng hoại tử thiếu máu của cơ tim. Trên cơ sở diễn biến bệnh lý của động mạch vành, phát sinh giảm đột ngột hoặc ngắt quãng sự cung cấp máu cho động mạch vành, làm cho cơ tim tương ứng bị thiếu máu cấp tính lâu dài và nghiêm trọng. Xương ngực có biểu hiện lâm sàng lâu ngày sẽ gây ra đau, phát nhiệt, nóng rát, số tế bào bạch cầu và chất xúc tác cơ tim, đồng thời điện tâm đồ cũng thay đổi, còn có thể gây ra nhịp tim thất thường, thể lực hoặc tâm lực suy kiệt. Đây là loại hình nghiêm trọng của tâm bệnh.
Bệnh này có thể phát sinh ở người bệnh nhiều lần bị đau tim co thắt, cũng có thể phát sinh ở những người bình thường, không có triệu chứng bệnh. Cơ chế phát bệnh chủ yếu là trên cơ sở xơ cứng động mạch vành hình thành tắc động mạch trong huyết quản, chảy máu dưới lớp màng trong động mạch hoặc động mạch liên tục co giật, dẫn đến đầu huyết quản nhanh chóng bị tắc nghẽn hoàn toàn và kéo dài, nếu lúc đó động mạch này và các động mạch vành khác không hoàn toàn tuần hoàn, có thể dẫn đến thiếu máu cơ tim nghiêm trọng kéo dài để cung cấp cho động mạch này, nếu kéo dài trên 1 tiếng đồng hồ sẽ dẫn đến hoại tử cơ tim.
Bệnh này thường gặp ở nam nhiều hơn nữ, ở nữ thời kỳ phát bệnh thường muộn hơn ở nam 10 năm, tùy theo sự tăng tuổi, sự khác nhau tỷ lệ nam nữ dần dần giảm. Mùa đông và mùa xuân phát bệnh tương đối nhiều, có thể có liên quan với sự thay đổi khí hậu nóng, lạnh.
Ngoài ra, nhồi máu cơ tim còn thường phát sinh sau khi ăn no. Vì lúc này lượng mỡ trong máu tăng cao, độ kết dính của huyết dịch tăng, độ kết dính của huyết bản tăng mạnh, máu chảy chậm, huyết bản dễ ngưng tụ dẫn đến tắc động mạch. Thậm chí ngay cả khi ngủ cũng dễ phát bệnh, vì khi ngủ sức hoạt động của dây thần kinh phế vị tăng cao, dễ làm cho động mạch vành bị co giật.
Khi dùng sức đi đại tiện, tim phải chịu một sức ép lớn cũng dễ đến nhồi máu cơ tim.
Khi bệnh nhân bị nhồi máu cơ tim, nhịp tim thất thường nghiêm trọng, thể lực và tâm lực suy kiệt làm lưu lượng mỡ ở động mạch vành giảm thêm, phạm vi hoại tử cơ tim rộng hơn. Khoảng 20 – 30 phút sau khi động mạch vành bị tắc nghẽn, máu cung cấp cho tim có ít hoại tử, bắt đầu quá trình bệnh lý nhồi máu cơ tim cấp tính 1-12 tiếng, đa phần cơ tim xuất hiện có hoại tử bị đông cứng, giãn cơ tim bị sung huyết, phù thũng, theo đó tế bào bệnh viêm nhiễm xâm nhập. Các sợi cơ tim bị hoại tử dần dần tan ra, hình thành các tổ chức thịt non, liền da và vẫn để lại sẹo.
