Các phương pháp để đánh giá dược liệu

Đánh giá một dược liệu nghĩa là xác định dược liệu đó có đúng đạt tiêu chuẩn quy định hay không. Khi đánh giá thì dựa vào tiêu chuẩn nhà nước được ghi trong Dược điển hoặc tiêu chuẩn ngành.

Tiêu chuẩn của một dược liệu được quy định như: đặc điểm bên ngoài, đặc điểm vi học, thành phần hóa học và hàm lượng hoạt chất,tỷ lệ tạp chất, độ tro, độ ẩm,… Những tiêu chuẩn đó được đề ra là để đảm bảo chất lượng của thuốc và có căn cứ để giao dịch trên thị trường. có thể sắp xếp các phương pháp đánh giá như sau:

• Cảm quan

• Sử dụng kính hiển vi

• Phương pháp hóa học

• Phương pháp vật lý

• Xác định độ ẩm

• Định lượng tro

• Phương pháp sắc ký

Sau đây chúng ta sẽ tìm hiểu về hai phương pháp: cảm quan và sử dụng kính hiển vi các bạn nhé.

1.Cảm quan

Phương pháp cảm quan nghĩa là dùng các giác quan của chúng ta để đánh giá như nhìn bên ngoài về hình dáng, kích thước màu sắc; đối với một vài dược liệu thì cần bẻ ra để quan sát bên trong. Mùi là đặc điểm chính của nhiều dược liệu chứa tinh dầu, nhựa. Vị có thể ngọt như cam thảo, cỏ ngọt;chua đối với dược liệu chứa acid hữu cơ; đắng như đối với các dược liệu chứa alcaloid, glycosid, cay như ớt, gừng, tỏi…

củ bách bộ

2.Sử dụng kính hiển vi

Phương pháp đánh giá dựa vào kính hiển vi bao gồm soi vi phẫu và soi bột. Đây là phương pháp hay dùng nhất để kiểm nghiệm dược liệu. Trong một vài trường hợp phương pháp này lại có yêu thế hơn phương pháp hóa học. Ví dụ để phân biệt các loại tinh bột người ta không thể dựa vào phương pháp hóa học mà phải nhờ vào kính hiển vi. Một vài mảnh lá trúc đào trong dạ dày tử thi được xác định dễ dàng bằng soi vi phẫu hơn là làm phản ứng tìm oleandrosid

Dùng kính hiển vi không thể chỉ xác định là sự giả mạo mà còn có thể ước lượng tỉ lệ chất giả mạo căn cứ vào số lượng một đặc điểm nào đó của mẫu kiểm nghiệm so sánh với mẫu đối chứng.

quả dâu tây nhìn bằng kính hiển vi

Giới thiệu Dược sĩ Lưu Anh 398 bài viết
Dược sĩ Lưu Anh tốt nghiệp trường Đại học Dược Hà Nội hệ chính quy. Trường Đại học Dược Hà Nội là ngôi trường đào tạo Dược sĩ đầu tiên tại Việt Nam với bề dày kinh nghiệm và uy tín hàng đầu.