Thuốc nang là một dạng thuốc liều bao gồm:
- Một vỏ rỗng để đựng thuốc (bằng tinh bột hoặc gelatin), gắn liền với thuốc và đưa vào cơ thể cùng với thuốc. Sau khi tan rã giải phóng thuốc, vỏ đựng được tiêu hóa trong cơ thể.
- Một đơn vị phân liều của dược chất đã được bào chế dưới các dạng thích hợp để đóng vào vỏ (bột, hạt, dung dịch, viên nén…).
Có thể quan niệm thuốc nang là hình thức trình bày đặc biệt của nhiều dạng bào chế khác nhau như: Dung dịch, viên nén, cốm thuốc…
Thuốc nang chủ yếu dùng để uống, ngoài ra còn dùng để đặt (nang đặt trực tràng, nang đặt âm đạo), hoặc để cây dưới da.
-
Contents
Mục đích đóng thuốc vào nang
- Che dấu mùi, vị khó chịu của dược chất, ví dụ nang dầu giun, dầu cá, chloramphenicol, nang tetracyclin…
-Bảo vệ dược chất tránh tác động bất lợi của ngoại môi như ẩm, ánh sáng.
- Hạn chế tương kỵ của dược chất
- Khu trú tác dụng của thuốc ở ruột, tránh phân hủy thuốc bởi dịch vị (nang bao tan ở ruột).
- Kéo dài tác dụng của thuốc: Nang tác dụng kéo dài (Spansules).
-
Ưu nhược điểm của nang thuốc
Ưu điểm
- Dễ nuốt do hình dạng thuôn, mềm (nang mềm), bề mặt trơn bóng (nang cứng).
Điều này rất có ý nghĩa với trẻ em và người cao tuổi.
- Tiện dùng: Vì đây là dạng thuốc phân liều, đóng gói gọn, dễ bảo quản và vận chuyển nên tiện dùng như viên nén.
- Dễ sản xuất lớn: Hiện nay có những máy đóng nang hiện đại, năng suất cao.
- Tính sinh khả dụng cao: Do công thức bào chế đơn giản. ít sử dụng tá dược, ít tác động của kỹ thuật bào chế (so với viên nén, vỏ nang lại để tan rã giải phóng dược chất trong đường tiêu hóa nên thuốc nang là dạng thuốc có sinh khả dụng cao.
Nhược điểm:
Các dược chất kích ứng niêm mạc đường tiêu hóa thì không nên đóng nang vì sau khi vỏ nang rã sẽ tập trung nồng độ thuốc cao tại nơi giải phóng thuốc (thí dụ: Natri nitrofurantoin).
Nang tinh bột đã dùng từ lâu trong Ngành dược, chủ yếu đựng bột thuốc, nhất là những bột kép có tương kỵ. Khi đóng bột thuốc vào nang có thể đóng thủ công hoặc dùng thiết bị. Nang tinh bột cỡ to nhất có thể đóng được từ 2-3g thuốc bột.
Nang tinh bột to, khó nuốt, khi dùng phải ngậm trong miệng cho nang thâm ưỏt nước bọt rồi mới nuốt. Do có nhiều nhược điểm nên nang tinh bột hiện nay ít dùng.
